ทัวมาลีน (Tourmaline) มีความแข็งระดับ 7-7.5 มีความโปร่งแสง โปร่งใสถึงทึบแสง มีความวาวแบบแก้ว มีความนิยมมาก เพราะมีความสวยงาม มีหลายสี สีมีค่าคือสีแดง สีชมพู สีเขียว สีน้ำเงิน และพลอยสองสี การเจียระไนอาจเป็นเหลี่ยมหลังเต่า และ แกะสลัดเป็นรูปต่างๆ คำว่าทัวมาลีนมาจากคำโบราณของภาษาศรีลังกาแปลว่า พลอยหลากสี (Mixed Precious Stones) ทัวมาลีนเป็นพลอยประจำราศีเดือนตุลาคม
- ทัวมาลีนสีแดง และชมพูจะเป็นสีอดงและแดงอมเหลือง
- ทัวมาลีนสีเขียว จะเป็นสีเขียว-น้ำเงิน และเขียวเหลืองถึงเหลืองเขียวน้ำตาลมืด
- ทัวมาลีนสีเขียวอมเหลืองจะเป็นสีเขียวน้ำเงิน และเขียวเหลือง ถึงเขียวน้ำตาล
- ทัวมาลีนสีน้ำเงินจะเป็นสีน้ำเงินที่อ่อนและเข้ม
- พลอยอเล้กซานไดรท์จะเป็นแดงอมน้ำตาลและเขียวอมเหลือง
ตำหนิภายใน (Inclusions)
มักมีตำหนิเส้นยาวเรียว หรือโพรงคล้ายเส้นด้าย (Thread like liquid) และตำหนิฟองอากาศ (Gas Inclusions) ผลึกของทัวมาลีนมักมีเส้นคล้ายท่อ (Tubes) และภายในโพรงท่อจะมีวัตถุสีดำอุดตามท่อทำให้ไม่สวยงาม จึงมีการใช้กรด (Acid) ฉีดเข้าไปในท่อ เพื่อทำให้ความสะอาดชะล้างวัตถุที่ติดอยู่ภายในให้ออกหมด หลังจากทำความสะอาดแล้วท่ออาจถูกปิดเพื่อไม่ให้สิ่งสกปรกเข้าไปอุดอีก ให้หลีกเลี่ยงความร้อนจัดเพราะจะทำให้ช่วงที่ถูกปิดละลาย สามารถตรวจสอบการปิดท่อได้จากกล้องขยายและการใช้เข็มร้อนจี้ (Hot point)
คุณสมบัติพิเศษ
ในทัวมาลีนมีสารของความร้อนไฟฟ้า (Pyroelectric) เมื่อเผาประมาณ 100 องศาเซลเซียสจะเปลี่ยนเป็นประจุไฟฟ้าซึ่งสมารถดูดเศษกระดาษหรือผงฝุ่น
ชนิดและชื่อทางการค้า
- รูเบลไลท์ (Rrubelite)
- เวอร์ดีไลด์ (Verdeliet)
- โครมทัวมาลีน (Chrome Tourmaline)
- อินดิโคไลท์ (Indicolite)
- ดราไวท์ (Dravite)
- อโครไอท์ (Achroite)
- สโกล (Sschorl)
- ทัวมาลีนหลากสี (Parti-colour)
- ทัวมาลีนสีแตงโม (Watermelon)
- ทัวมาลีนตาแมว (Cat's Eye)
- ทัวมาลีนเปลี่ยนสี (Colour Change)
- ลิดดิโคไทท์ (Liddicoatite)